The Last King of Scotland

 The Last King of Scotland er bresk mynd frá árinu 2006 og er leikstjóri hennar Kevin Macdonald en handritshöfundar Peter Morgan og Jeremy Brock. Myndin er byggð á skáldsögu eftir blaðamanninn Giles Foden sem fjallar um ris úganska forsetans Idi Amin og einræðisstjórn hans frá 1971-1979, en sagan er sögð sem minningar ungs læknis, Nicholas Garrigan, sem er tilbúin persóna. Með aðalhlutverkin fara Forest Whitaker sem Idi Amin, James McAvoy sem ungi læknirinn og Gillian Anderson sem kona sem læknirinn hrífst af.


Myndin byrjar í Skotlandi árið 1970 þegar Nicholas er að útskrifast úr læknisfræði. Faðir hans er búinn að ákveða að hann eigi að starfa í læknamiðstöð fjölskyldunnar í þorpinu. Honum líst vægast sagt illa á það og ákveður í staðinn að leita að smá ævintýri og fer að starfa á sjálfboðaliðalæknamiðstöð í Úganda. Þar starfa Dr. David Merrit og konan hans Sarah sem Nicholas laðast fljótlega að, en hún neitar að halda framhjá þó svo að hún sé ekki ósátt með athyglina. Hershöfðinginn Idi Amin er á þessum tíma að takast valdarán þar sem hann er að steypa sitjandi forseta af stóli. Amin lendir í minniháttar bílslysi en Nicholas er einmitt sá sem hlúir að honum og þannig kynnast þeir. Amin dýrkar Skotland og verður yfir sig hrifinn þegar hann kemst að þjóðerni Nicholasar og þeir skiptast á bolum þar sem Nicholas er í "Scotland" bol.

 Nokkrum dögum seinna býður Amin Nicholasi að verða hans persónulegi læknir og að taka þátt í að endurbæta heilbrigðiskerfi landsins, en þetta er tilboð þar sem ekki er í boði að neita. Nicholas verður fljótlega einn af helstu ráðgjöfum Amin sem leitar einnig til hans í trúnaði. Hann fer fljótlega að gera sér grein fyrir að Amin er ekkert betri en hinn forsetinn en ákveður amk til að byrja með að líta framhjá því. Hann fer svo að hafa meiri áhyggjur eftir því sem paranoia og harka forsetans eykst. Nicholas á í sambandi við Kay, eina af þremur konum Amin. Þegar Amin svo kemst að þessum svikum verður allt brjálað og Kay er myrt og lík hennar limlest. Amin skipti breska vegabréfi Nicholasar út fyrir vegabréf frá Úganda, til að koma í veg fyrir að hann flýji. Breska sendiráðið vill aðeins hjálpa Nicholasi ef hann, með sín tengsl, myrðir forsetann.

Mér fannst þessi mynd alveg virkilega, virkilega góð og leikur Whitaker stóð algjörlega upp úr, enda fékk hann einmitt óskarinn fyrir frammistöðu sína árið 2007. James McAvoy leikur einnig mjög vel.
Þetta er mjög óhugguleg saga og oft mjög óþægileg mynd að horfa á. Hún sýnir vel ris og fall Amins og hversu geðveikur hann var orðinn undir lokin, og gefur raunsæja mynd af ástandinu í Úganda á þessum tíma. Mér fannst mjög áhugavert að fá smá innsýn inn í málefni og sögu Afríku.
Myndin er spennandi og frekar óútreiknanleg, maður veit aldrei alveg hvað gerist næst. Svo eru persónurnar  áhugaverðar og stöður þeirra skemmtilegar andstæður. Ég mæli sterklega með þessari mynd og finnst hún eiginlega vera skylduáhorf.

Kurteist fólk

Kurteist fólk er blanda af gamanmynd og dramamynd, en leikstjóri hennar er Olaf de Fleur Jóhannesson og handritshöfundar Olaf de Fleur og Hrafnkell Stefánsson. Með aðalhlutverkið fer Stefán Karl Stefánsson, Ágústa Eva Erlendsdóttir, Hilmir Snær Guðnason, Eggert Þorleifsson, Halldóra Geirharðsdóttir og Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir.

Myndin gerist í Reykjavík og Búðardal, en hinn misheppnaði verkfræðingur Lárus Skjaldarson hefur verið ráðinn til að gera upp gamalt sláturhús í Búðardal af gömlum vini föður hans sem er sveitarstjórinn á staðnum og á verktakafyrirtæki. Samband hans og foreldra hans er mjög slæmt en þegar myndin byrjar liggur faðir hans á dánarbeðinu. Við fáum að sjá frá æsku hans með nokkrum senum úr fortíðinni og þar kemur fram að foreldrar hans hafa ekki beint verið bestu foreldrar í heimi. Yfirmaður Lárusar er svo að halda framhjá með konunni hans og endar það bæði með því að Lárus er rekinn og konan hans fer að búa með fyrrverandi yfirmanni hans, en þau eiga tvö börn saman.
Lárus er frekar drykkfelldur eins og foreldrar hans og við sjáum hann oft keyra undir áhrifum.
Þegar hann kemur vestur eru aðstæður þar mjög spes, mikill klíkuskapur er í stjórnmálum á staðnum þar sem bankastjórinn, þingmaðurinn, mjólkurbússtjórinn og sveitarstjórinn eru í aðalhlutverkum. Þegar hann á að fara að gera þetta sláturhús eru hlutirnir mjög skrýtnir og ekkert er komið á hreint, ekki einu sinni fjármögnunin og við sjáum þetta allt fara út um þúfur. Lárus kynnist Margréti sem er kennari á svæðinu og þau hefja samband sem endist bara í 10 daga þar sem mjólkurbússtjórinn, sem var að halda framhjá konunni sinni með Margréti og 2 öðrum konum, verður afbrýðissamur.

Það var mjög áhugavert að sjá alla þessa spillingu og þennan valdaleik á svona litlum stað og menn alltaf að hampa kunningjum og vinum og gera þeim ýmsa greiða sem eru frekar loðnir lagalega séð. Þetta gefur manni kannski ágæta mynd af því hvernig þetta er í raun og veru í svona litlum plássum á Íslandi, amk efast ég ekki um að þetta sé svona víða.

Mér fannst myndin mjög vel leikin og persónurnar mjög áhugaverðar og raunverulegar. Myndin sýnir frekar vel ömurlegan raunveruleika og við fáum að sjá fólk bregðast við ólíkum áföllum á sinn hátt. Myndin var tiltölulega skemmtilega tekin, t.d. þegar hann situr inni í bílnum og það eru dropar á rúðunni, en þá er samt bara tekið í gegnum rúðuna.

Þessi mynd kom mér mjög á óvart því ég verð að segja að ég hafði gjörsamlega engar væntingar til hennar. Hún var pínu þessi klassíska íslenska kvikmynd sem er samt frekar skemmtileg líka, ekki bara skrýtin. Hún var frekar steikt sem er bara betra, sérstaklega þegar hann brýst bara inn í kaupfélagið og stelur kókómjjólk í lítratali, og þegar hann og sveitarstjórinn sitja á gólfinu þar og eru að muncha eftir að hafa brotist þar inn, og að sjálfsögðu með 2 lítra af kókómjólk.

Lokaverkefnin

Mér fannst lokaverkefnin öll vel heppnuð og gaman hvað þau voru fjölbreytt. Það er alltaf gaman að sjá hvað fólk fær mismunandi hugmyndir og hvernig það nær að útfæra þær.

Við gerð okkar myndar notuðum við í fyrsta skipti söguútlínu almennilega. Þó svo að það bættust einhverjar senur við í tökum þá hjálpaði samt að hafa þessa söguútlínu því það sparaði tíma, hjálpaði til með skipulagningu, auðveldaði okkur að klippa og gerði þetta bara allt saman einfaldara.
Við kunnum mikið betur á myndavélina núna og gátum til dæmis stillt hversu miklu ljósi var hleypt inn og svoleiðis fyrir útisenurnar. Við gleymdum því samt með eina senu en það var allt í lagi af því að sú sena, senan með haglélinu, átti að sýna hvað Marta var orðin geðveikt og þess vegna gæti þetta hafa verið einhvers konar túlkun á því. Í 2-3 senum gleymdum við hreinlega að tengja micinn sem varð til þess að hljóðið í þeim senum varð örlítið lægra og heyrðist ekki þegar myndin var spiluð í full screen, en hins vegar heyrðist það alveg þegar hún var spiluð í litla glugganum. Við lentum í algjöru veseni með að exporta myndina úr forritinu og mér sýndist af því sem ég las á netinu að margir væru í sömu erfiðleikum og að það þyrfti að gera eitthvað við tölvuna til að laga þetta en við þorðum ekkert að vera að fikta í henni.
Það gekk ljómandi vel að klippa og setja tónlist inn á myndina þó svo að við hefðum notað iMovie og ekkert okkar hafði kynnst því neitt áður. Við sáum samt alveg að það forrit var ekkert sérstaklega pro (annað en Final cut pro hoho), t.d. af því að það var lítið um transitions og þannig en það var bara svo gríðarlega aðgengilegt og mér fannst sérstaklega einfalt að skella tónlistinni inn.
Það var bara mjög gaman að gera þessa mynd, sérstaklega kannski af því að flest gekk mjög vel, fyrir utan þegar við ætluðum að setja myndina inn með Final cut pro, það virkaði bara ekki, en virkaði strax með iMovie.
Þannig að þetta var í heildina bara mjög góð reynsla og gaman að þessu og ég hefði kannski viljað gera eina stuttmynd í viðbót á árinu.

Kvikmyndagerð 2010-2011

Þetta fag er búið að vera mjög áhugavert og skemmtilegt. Það sem mér finnst best við það er m.a. allar myndirnar sem maður er búinn að sjá og hefði kannski ekki annars séð. Erum líka búin að horfa á slatta af myndum sem hafa verið á listanum mínum yfir must see myndir í nokkur ár. Það sem var líka best var að gera stuttmyndirnar. Þó svo að það hafi oft fylgt mikið vesen þá var þetta mjög gaman og mér fannst ég læra mest af þessu. Ég verð samt að segja að Final Cut Pro er leiðinlega flókið forrit sem orsakaði oft mikinn pirring og gríðarlega tímaeyðslu. Ég hefði annað hvort viljað kunna betur á það eða fá að nota eitthvað þægilegra forrit (notuðum náttúrulega iMovie núna). Það hefði verið gott að gera fleiri myndir og ýta þá burt einhverju af FDF. Mér finnst ég ekki hafa lært neitt sérstaklega mikið af því, fínt að skoða grunnatriðin og það allt, en maður lærir bara miklu meira á því að gera þetta í alvörunni.

Mér finnst mjög sniðugt að láta okkur fara á íslenskar myndir og tala svo við leikstjórann. Það gefur manni smá hugmynd um hvernig það er að vera kvikmyndagerðarmaður, hvernig þetta fer allt fram og hvernig "bransinn" er á Íslandi.

Það er kannski heldur mikið af bloggstigum, sérstaklega eftir jól þar sem við erum að reyna að einbeita okkur að stúdentsprófunum en þetta var samt allt í lagi. Maður myndi örugglega nenna að blogga betri blogg ef það væru aðeins færri stig og já örugglega kommenta meira ef maður fengi smá stig fyrir það. Ég held að það væri ekki sniðugt að vera harðari á skiladögum á stuttmyndunum af því að það er svo auðvelt að lenda í alls konar veseni í kringum þær eins og við fengum að kynnast með heimildamyndina okkar. Held að það gæti alveg virkað að hóparnir hefðu mismunandi frumsýningardaga en veit ekkert hvort það er betra eða ekki.

Væntingar mínar voru að þetta væri kannski aðeins rólegra fag, svona fag til að fá að gera eitthvað annað en endalaust bóklegt. Það stóðst samt alveg að einhverju leyti, kannski fyrir utan þetta FDF dæmi allt, bjóst ekki beint við því.

Grave of the Fireflies

Myndin er frá árinu 1988 og er leikstjóri hennar Isao Takahata. Hún er byggð á skáldsögu eftir Akiyuki Nosaka en hún byggir að nokkru leyti á lífi hans sjálfs og er einhvers konar afsöknuarbeiðni til litlu systur hans sem dó úr næringarskorti, en hann kennir sér um dauða hennar. Takahata lagaði hana svo að kvikmyndaforminu og Studio Ghibli sá um teikninguna. Með aðalhlutverkin fara Tsutomu Tatsumi (Seita), Ayano Shiraishi (Setsuko), Yoshiko Shinohara (mamman) og Akemi Yamaguchi (frænkan).

Myndin gerist í Kobe í Japan við lok seinni heimsstyrjaldarinnar og fjallar um hinn unga Seita og litlu systur hans, Setsuko. Sagan er sögð af anda Seita, en hún er einhvers konar ,,flash-back". Seita og Setsuko eiga að passa hús og eigur fjölskyldunnar til þess að hjartveik móðir þeirra geti farið í varnarskýli. Þau lenda í grimmilegri loftárás sem eyðileggur húsið þeirra en þau sleppa ómeidd. Móðir þeirra er hinsvegar ekki jafn heppin og særist illilega, en hún deyr stuttu seinna á sjúkrahúsi. Þau neyðast þá til að flytja til fjarskyldrar frænku þeirra sem sannfærir Seita um að selja kimonoa móður þeirra, en þeir eru það eina sem þau eiga eftir hana, til þess að geta keypt hrísgrjón. Seita fer svo og grefur upp birgðir sem hann hafði falið skömmu fyrir loftárásina og lætur frænku sína fá allt nema dós af ávaxtabrjóstsykrum. Þegar líður á dvölina hjá frænkunni fer hún að verða kaldari í viðmóti, en ástæða þess er að maturinn hjá þeim er að verða af skornum skammti og hún skammar systkinin fyrir að gera ekki neitt í staðinn fyrir uppihaldið.

Þau ákveða þá að fara frá henni og koma sér fyrir í yfirgefnu sprengjuskýli. Þau fylla það af eldflugum en Setsuko fær áfall þegar hún uppgötvar daginn eftir að þær eru allar dánar. Hún grefur þær allar og vill fá útskýringu á því af hverju þær þurftu að deyja og líka af hverju móðir þeirra þurfti að deyja. Þeim gengur frekar vel að lifa við þessar aðstæður til að byrja með, en eftir því sem líður á verður þetta erfiðara og matur af skornari skammti og þau neyðast til að stela. Á endanum deyr Setsuko svo úr næringarskorti og kennir Seita sér um dauða hennar að öllu leyti. Hann brennir hana og geymir öskuna í ávaxtabrjóstsykursdósinni ásamt mynd af föður þeirra og finnst svo dáinn á lestarstöð með dósina í fanginu þann 21. september 1945.

 Það atriði er einnig í byrjun myndarinnar og sýnir þegar andar þeirra koma úr dósinni, þ.a. maður veit í raun og veru allan tímann að þau muni bæði deyja, en það skiptir hvort eð er ekki máli, þ.e. það er engan veginn aðalmálið í myndinni. Mér fannst alveg virkilega átakanlegt þegar hann kemur til baka í skýlið með fullt af mat og finnur Setsuko með óráði, þar sem hún sýgur glerkúlur eins og þær væru ávaxtabrjóstsykur. Það fer síðan eiginlega alveg með mann þegar hún býður honum ,,rice balls" sem eru í rauninni bara drulluklessur.




(þetta atriði er alveg fáránlega sorglegt)



Margir vilja meina að þessi mynd sé anti-stríðsmynd þar sem hún sýnir hinar virkilega ógeðslegu hliðar stríðs á algjörlega saklausa borgara. Hún einbeitir sér líka að því að sýna persónulegar tragedíur sem fylgja stríðum, en ekki hetjulegar og glæsilegar hliðar þeirra (sem eru náttúrulega ekki til). Mér finnst þessi mynd fáránlega góð og virkilega vel gerð. Grafíkin er líka mjög flott miðað við hversu gömul myndin er. Hún hefur djúpstæð áhrif á mann og fær mann til að hugleiða tilgang stríða og allann þann viðbjóð sem þeim fylgir og maður fær hálfgert ógeð á mannfólkinu. Árið 2005 kom svo út leikin mynd sama efnis, til að minnast þess að sextíu ár voru liðin frá lokum Seinni heimsstyrjaldarinnar, og það er örugglega mjög áhugavert að sjá hana líka.

Micmacs

Micmacs eða Micmacs à tire-larigot er frönsk mynd frá árinu 2009 og er leikstjóri hennar og handritshöfundur Jean-Pierre Jeunet sem er helst þekktur fyrir að hafa leikstýrt myndunum La cité des enfants perdus og Le fabuleux destin d'Amélie Poulain, sem er ein af mínum uppáhalds myndum.

Með aðalhlutverkið fer Dany Boon (Basil) sem nýtur stuðnings margra gæðaleikara, eins og André Dusollier (Nicolas Thibault de Fenouillet), Julie Ferrer (La Môme Caoutchouc) og Omar Sy (Remington) ásamt einhverjum fleiri.

 

Myndin fjallar um Basil, afgreiðslumann á vídeoleigu, sem verður fyrir því óláni að fá byssukúlu í höfuðið kvöld eitt og er ansi nálægt því að deyja. Læknarnir sem hann er sendur til ákveða að skilja kúluna eftir í höfðinu á honum, sem kemur í veg fyrir heilaskaða en veldur því að hann gæti dáið á hverri stundu. Þegar hann svo ætlar að fara aftur í gömlu vinnuna sína, er yfirmaður hans búinn að unga stúlku í hans stað, svo Basil situr uppi atvinnulaus og heimilislaus. Þegar hann er að labba í burtu frá vídeoleigunni hleypur stúlkan á eftir honum og lætur hann hafa skothylki sem hún og kærastinn hennar fundu í dekkinu á mótorhjóli kærastans, eftir að hann hafði sótt hana í vinnunna. Á hylkinu er nafn og merki einhvers fyrirtækis. 

 Seinna þegar Basil er að betla kynnist hann gömlum manni sem kynnir hann fyrir „fjölskyldunni sinni“ sem er samansafn af fólki sem býr saman á ruslahaug og gerir nytsamlega hluti úr ruslinu. Þegar Basil er svo á göngu sér hann byggingu með sama merki og er á hylkinu. Þetta reynist vera bygging vopnaframleiðanda og hann telur sig því nú vera búinn að finna þann sem er ábyrgur fyrir meiðslum hans, og ákveður að ráðast til aðgerða gegn fyrirtækinu. Hann fær „fjölskylduna sína“ í lið með sér og með hjálp þeirra gerir hann fyrirtækinu lífið afar erfitt, og sérstaklega æðsta yfirmanni þess. Í þetta allt blandast svo erkióvinur yfirmannsins: yfirmaður annars vopnaframleiðanda, en þessi fyrirtæki eru í sífelldri samkeppni. Úr þessu verður skemmtilegt sjónarspil, þar sem mikið er um dæmigerðan franskan húmor, en einnig má greina gagnrýni á stórfyritæki og vopnaframleiðendur.

 

Mér fannst myndin bara mjög góð. Persónurnar voru fyndnar og skemmtilegar, og allar mjög ólíkar sem leiddi til skemmtilegs samspils þeirra á milli. Myndir Jeunets eru allar frekar skrýtnar, yfirbragðið er öðruvísi en hjá flestum myndum og var þessi engin undantekning. Mér finnst alltaf mjög gaman að sjá myndir frá öðrum löndum en Bandaríkjunum, þær eru einhvern veginn allt öðruvísi á allan hátt.

"I don't hate anybody, not even my interrogators" kvikmyndagrein

Þessi grein eftir David Bordwell fjallar um einn af bestu írönsku kvikmyndagerðarmönnunum, Jafar Panahi. Hann hefur nú verið dæmdur í sex ára fangelsi og má þar að auki ekki vinna við kvikmyndagerð í tuttugu ár. Einnig má hann ekki yfirgefa Íran, né veita fjölmiðlum viðtöl, hvorki innlendum né erlendum. Samstarfsmaður hans, Muhammad Rasoulof, var einnig dæmdur í sex ára fangelsi.

Panahi hefur áður verið dæmdur í fangelsi, árið 2009, fyrir að fara í jarðarför hjá hinni ungu Neda Agha-Soltan sem varð fyrir skoti í mótmælum sama ár. Stuttu seinna var vegabréfið hans svo gert upptækt, og rétt fyrir síðustu handtöku hans var honum meinað að yfirgefa landið til þess að vera viðstaddur kvikmyndahátíðirnar í Berlín og Cannes. Árið 2010 var hann í fangelsi frá mars og fram í maí, og mótmælti þá með því að fara í hungurverkfall. Hann var svo látinn laus gegn tryggingu.

Síðan um miðjan tíunda áratuginn hefur Panahi leikstýrt nokkrum myndum sem allar gagnrýna ýmsar hliðar íransks samfélags, beint eða óbeint. Hann vakti fyrst athygli með myndum með börn í aðalhlutverki, þ.á.m. The White Balloon (1995) og The Mirror (1997). Hins vegar gerist myndin The Circle (2000) í heimi hinna fullorðnu, en hún varpar ljósi á mikilvæg augnablik í lífi nokkurra kvenna á meðan þær ferðast um göturnar. Myndin Offside (2006) fékk mikla athygli, en hún sýnir okkur konur sem dulbúa sig sem karlmenn til þess að geta horft á fóboltaleik. Staða mannréttinda í Íran hefur verið harðlega gagnrýnd, bæði af Írönum, alþjóðlegum mannréttindasinnum, rithöfundum og fleirum. Meintar refsingar sem stangast á við alþjóðlega mannréttindasáttmála eru t.d.: óhóflega harðar refsingar fyrir glæpi; refsingar fyrir samkynhneigð; aftökur glæpamanna yngri en átján ára; hömlur á talfrelsi og fjölmiðlum, t.d. með fangelsun blaðamanna og eins og í þessu dæmi einnig kvikmyndagerðarmanna sem dirfast að gagnrýna Íran.

                                                        

 (The Mirror)

Auðvitað er það ekkert nýtt að banna kvikmyndir og refsa kvikmyndagerðarmönnum, en mál Panahis er mörgum sinnum grófara en áður hefur þekkst: hann er í fangelsi fyrir að vera að undirbúa kvikmynd, en hann var aðeins búinn að taka upp um 30% af henni. Opinberar ákærur á hendur honum eru "Samsöfnun og að vera í leynimakki, með þær fyrirætlanir að fremja glæpi gegn þjóðaröryggi landsins og svo áróður gegn Íslamska lýðveldinu". Írönsk yfirvöld halda því fram að hann og samstarfsmaður hans Rasoulof væru að undirbúa mynd á móti yfirvöldum, sem byggði á mótmælunum eftir forsetakosningarnar árið 2009, en þá efuðust margir um niðurstöður kosninganna. 

Yfirvöld héldu því einnig fram að á heimili Panahis hefðu fundist "klúrar" myndir, en hann sagði sér til málsbóta að þetta hefðu einungis verið klassískar myndir sem hefðu veitt honum innblástur. Mál hans er allt hið undarlegasta og er hann m.a. kærður fyrir brot á reglum sem eru ekki einu sinni til, eins og til dæmis að hafa ekki verið með leyfi til að gera mynd og að hafa ekki látið leikarana sína hafa handrit, sem er gjörsamlega fáránlegt. Mjög líklegt þykir að þessar ásakanir og kærur séu í raun bara ein aðferð til að þagga niður í áberandi persónu sem gagnrýnir íranska ríkið, til þess að hefta útbreiðslu skoðana hans. Lögfræðingur Panahis hefur sagt að máli hans verði áfrýjað, og ég vona að hann verði látinn laus sem fyrst. Kvikmyndir eru mjög mikilvægar til þess að opna augu fólks fyrir t.d. mannréttindabrotum og mismunun eins og í þessu dæmi, og það yrði fáránlegt/hræðilegt ef allir yrðu fangelsaðir sem stuðluðu að víðsýni og heilbrigðri gagnrýni eins og Panahi.